Plezier met taal – taalplezier
Nadat ik klaar ben met voorlezen van het verhaal, roept het 7-jarige jochie in de witte sporttrui uit: “Kachel, wat is dat nou? Lastig woord hoor.” Ik schrijf het woord op het bord en halverwege springt hij omhoog uit zijn bankje: “Ik dacht altijd dat je de ‘ch’ uitsprak als een C en een H, maar nee, het is een GGGGG.” De klank rolt door de klas en de andere kinderen kijken hem geamuseerd aan.
Lezen, bespreken, ontdekken
Vandaag sta ik samen met mijn collega-vrijwilliger voor de klas op een basisschool in de Utrechtse wijk Overvecht. Voor ons zitten 5 enthousiaste jongens en meisjes die een extra les volgen om meer plezier te krijgen in taal. Nou taalplezier hebben ze zeker! Gezamenlijk lezen we een tekst, bespreken deze, ontdekken lastige woorden en doen hier een spelletje mee.
Ik lees een verhaal voor over een meisje dat een brief aan haar jarige opa schrijft. Ze schrijft over een herinnering aan een dag in de sneeuw. En hoe zij en opa ’s avonds voor de kachel kruipen. Tijdens het lezen zie ik al dat het jochie aangaat bij het woord ‘kachel’. En zodra we de lastige woorden gaan opzoeken, is hij er als de kippen bij om het woord te noemen.
Een open haard met een deurtje
Hoe zouden we ‘kachel’ kunnen omschrijven? En wie kent er een ander woord voor? Er schieten direct wat kleine vingers omhoog. “Het is net als een open haard, maar dan met een deurtje”, “Je krijgt het er lekker warm van”, “Wij hebben thuis een elektrische en die wordt heel heet én geeft gekleurd licht”.
Zo passeren nog meer lastige woorden de revue. Wat is ‘ondergesneeuwd’, ‘afschuwelijk’, ‘schuifelen’ en ‘spiksplinternieuw’? Alle woorden gaan op het bord en we doen er een spelletje mee. Eén kind draait zich om, de andere kinderen kiezen een woord uit om te omschrijven of uit te beelden. Ongeduldig hangen de vingertjes in de lucht, ze willen allemaal als eerste beginnen! Ze hebben de grootste lol bij het omschrijven en geven fanatiek het juiste antwoord.
Het mooiste woord
Na afloop vragen we aan elk kind wat het mooiste woord van vandaag is. “Dat is natuurlijk kachel, juf!”, roept het jochie met pretlichtjes in zijn ogen.